Toni Škutar
tužna balada za jednog budućeg kantautora
Bio je to mali budvanski brico, ćutljiv al’
pun dobrote,
umio je napetim da olakša vene, ili bolne da
vadi zube;
Večerom bi u staroj školi učio mladiće da čitaju
note,
a svirao je redom sve instrumente od flaute
do velike trube.
Zvao se Toni Škutar
od muzike glavni meštar
(1)
Na feštama i o praznicima raznim jedne i
druge vjere
dirigovao je muzikom na pjaci i procešjunu, (2) (3)
ili odavao posljednju počast bez ikakve
razlike il’ mjere,
bilo da se radilo za zadnjem siromahu ili o
prvom bogatunu (4)
U primorskoj cijeloj zoni
bješe mio meštar Toni.
Njegovi vršnjaci bijahu Medini, Kuljača Pero
i Savo Zambela,
a djaci Dragičevići, Urbani i Fabrisi, Botić,
Delojk i Bak Bela,
ali mu se glavni prijatelji zvahu: Dvoržak, Šopen,
List i Pučini,
Čajkovski, Betoven i Mocart, Šuman, Brams i
Djoakino Belini.
Danju brijač, Toni Škutar,
noću pjesnik i muzičar.
Uvijek je pjevušio tiho i za svakoga riječi
nalazio mile;
Nisakim nije bio u svadji nit’ imao najmanje
prepirke;
Znavao je dje počivaju sirene i dje se kupaju
vile,
a njegova butiga
brujala je stalno od smijeha, pjesme i svirke.
(5)
Sebe zvaše meštar Toni
“zrnce pijeska u vasioni”.
Poznavao je ne samo jezike umjetnika nego i
nijemih stvari,
razumijevao je sinfonije mora i zborio sa
oblacima i vjetrovima;
Ponekad bi ćaskao sa galebovima i u zvijezdama
nalazio čari
i sve to bilježio orno po nekim zgužvanim
notnim listovima.
Malog mjesta velji sanjar,
kompozitor, Toni Škutar.
Jednog dana, poslije rata i nazvanog našeg
oslobodjenja,
dodjoše neki namršteni ljudi i odvedoše Tona
u ranu zoru,
a u maloj tršćanoj korpi poniješe i zapise
njegovih bdijenja,
-zatim mu žena saznade samo da joj je muž
zatvoren u Kotoru.
Uhapšen je Toni Škutar,
špijao ga Milo putar. (6)
Sve je u najvećoj tajnosti teklo i jedino se
to saznalo
da je Toni kovao zavjeru kako u hotelu da
ubije Predsjednika
i da su mu u tome trebali pomoći dva
italijanska zarobljenika,
a dokaz su bile na notama riječi: albergo,
energico, marešalo.
Toni Škutar, anarhista,
klerikalac i fašista.
Mjesec je dana ležao Toni u staroj kotorskoj
kaznioni,
mučen je bio mukama svima, svagdan i blagdan
i noći cijele
i onda su javili ženi da ga u zakovanom
lijesu “doma goni”;
-Poslije su, na pazaru, u njegove note
uvijali slane srdele.
Iz pržuna
stiga mrtav,
(7)
obješeni Toni Škutar.
Note:
(+) U stvari je pisalo iznad kompozicije
jednog marša:
“Alegro, energico, marciale”.
1-majstor; 2-trgu; 3-povorki; 4-bogatašu;
5-radnja; 6-potkazao; 7-zatvora.
Dragutin Deklić-Skit